درباره ایدز بیشتر بدانیم

درباره ایدز بیشتر بدانیم

اول دسامبر/ دهم آذر ماه، روز جهانی مبارزه با ایدز نامگذاری شده است و این روز در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. اهمیت این روز در این است كه به عموم مردم یاد‌آور می شویم كه HIV از بین نرفته است و هنوز كارهای زیادی است كه باید انجام شود.

 HIV● حروف مخفف کلمات:

 Human: انسان: این ویروس فقط بر انسانها اثر گذار است.

Immuno-deficiency: نقص ایمنی: این ویروس باعث ایجاد نقص در دستگاه ایمنی بدن میگردد و مانع از فعالیت صحیح دفاعی بدن میشود.

Virus: ویروس: این ارگانیسم یک ویروس است و مانند همهُ ویروسها توانایی تکثیر مستقل ندارد، این ویروس با ایجاد تغییراتی در سلولهای انسانی تکثیر و انتشار می یابد.

AIDS● حروف مخفف کلمات:

 Aquired: اکتسابی: زیرا فرد باید آنرا اکتساب کند و این بیماری جزء بیماریهای ژنتیک نیست.

Immune: ایمنی: به علت اینکه بر سیستم ایمنی بدن اثر گذار است و کار سیستم ایمنی مبازه برای دفع میکرب، باکتری و ویروسها میباشد.

Deficiency: نقصان: به علت اینکه باعث ایجاد نقص در سیستم ایمنی بدن میشود و کار آنرا دچار اختلال میکند.

Syndrom: نشانگان: به علت اینکه شخص مبتلا به ایدز ممکن است دچار انواع متفاوت از نشانه‌های بیماریها و عفونتهای فرصت طلب شود.

● ویروس ایدز چیست؟
ویروس ایدز همان ویروس نقص ایمنی اكتسابی انسان است كه بیماری ایدز را به وجود میآورد. ویروس ایدز عضو گروهی از ویروسها به نام رترویروسها است كه سلولهای انسان را آلوده میكند و انرژی و مواد غذایی این سلولها را صرف رشد و تولیدمثل خود میكند.
● بیماری ایدز چیست؟
بیماری ایدز یا سندرم نقص ایمنی اكتسابی بیماری است كه سبب اختلال سیستم ایمنی بدن میشود به صورتی كه بدن قادر به مبارزه با برخی عفونتها نمیباشد.
این عفونتها عبارتند از: عفونتهایی كه عفونتهای فرصت طلب نام دارند و سایر بیماریهایی كه در شرایط ضعف سیستم ایمنی عمل میكنند.
وقتی فردی با ویروس ایدز آلوده میشود و ویروس وارد بدن او میگردد، ابتدا ویروس در سلولهای سفید خون او زندگی و تكثیر پیدا میكند. این سلولهای سفید سلولهای ایمنی هستند كه بطور طبیعی ما را در مقابل بیماریها محافظت میكنند. شاه علامت آلودگی با ویروس ایدز بصورت از بین رفتن پیشرونده گروه خاصی از سلولهای ایمنی به نام سلولهای T كمكی یا سلولهای CD۴ میباشد. ویروس در حین رشد خود در بدن سبب از بین رفتن این سلول وسلولهای دیگر میشود. انهدام این سلولها سیستم ایمنی را تضعیف میكند در نتیجه باعث مستعد شدن شخص به عفونتها و بیماریهای فرصت طلب مختلف میشود از عفونت ریه گرفته تا سرطان.
مركز كنترل و پیشگیری بیماریهای ایالات متحد (CDC) فردی را مبتلا به بیماری ایدز میداند كه تست ویروس ایدز (تستHIV) وی مثبت بوده ویك یا هر دو شرط زیر را داشته باشد:
۱) مبتلا به حداقل یك نوع عفونت یا بیماری وابسته به ایدز شده باشد.
۲) تعداد سلولهای كمكی از ۲۰۰ عدد در میلیمتر مكعب خون بیشتر نباشد (به این معیار تعداد سلولهای T میگویند). در یك شخص سالم تعداد سلولهای T بین ۴۵۰ تا ۱۲۰۰ عدد است.

●تفاوت ایدز با عفونت اچ آی وی چیست؟

HIV مخفف ویروس نقص ایمنی انسانی است. ویروسی است که سبب صدمه به دستگاه ایمنی بدن می شود .دستگاه ایمنی عفونتها و بیماریها را دفع میکند. هنگامیکه فرد مبتلا به اچ آی وی (HIV ) میشود،ویروس به تدریج شروع به از بین بردن سیستم ایمنی میکند و به این ترتیب بدن نمیتواند حتی با بیماریهای جزئی مقابله کند و فرد مستعد ابتلا به انواع بیماریها میشود. وقتی که پیشرفت ویروس باعث ایجاد بیماریها در فرد گردد،  وضعیتی به نام ایدز (AIDS) ایجاد میشود. در نتیجه، عوامل عفونی و بیماریهای دیگر  فرصت مبتلا کردن انسان را  پیدا‌ می کنند و موجب پیدایش علائم و نشانه‌های گوناگونی در بدن می‌شوند. برخی از این نشانه‌ها اولین بار در سال ۱۹۸۱ میلادی در افراد بالغ جوانی دیده شد که دچار نقص های ایمنی مادرزادی نبودند و این تعجب پزشکان را برانگیخته بود. به همین دلیل مجموعه این علائم را «نشانه‌های نقص ایمنی اکتسابی» یا «ایدز» نام نهادند، چون نمی‌توانستند آن را به بیماری مشخصی نسبت دهند و هنوز عامل آن شناخته نشده بود.

از زمانیکه فرد به اچ آی وی مبتلا می شود تا شروع بیماری ایدز ممکن است بیش از 10 سال طول بکشد. در این مدت فرد سالم است و می تواند به کار و فعالیت خود ادامه دهد اما می تواند بیماری را انتقال دهد.
● فاصله زمانی ورود ویروس تا بروز علایم بیماری چقدر است؟
در برخی افراد علایم ایدز كه همانا كاهش تعداد سلولهای T و عفونتهای فرصت طلب میباشد خیلی زود بعد از اولین آلودگی با ویروس اتفاق میافتد. اما اغلب افراد به مدت ۱۲-۱۰ سال و تعداد كمی حتی مدتهای طولانی تری بدون علامت باقی میمانند. همانند بیشتر بیماریهای دیگر رسیدگیهای بموقع پزشكی میتواند عمر شخص را طولانی تر سازد.
● چگونه ویروس ایدز منتقل میشود؟
فرد آلوده به ویروس ایدز ویروس را در مایعات خاص بدنش از جمله خون، شیر و ... حمل میكند. انتقال ویروس فقط در صورتی میسر است كه این چنین مایعات آلوده به ویروس ایدز وارد جریان خون فرد دیگری بشوند.
معمولاً انتقال ویروس ایدز از یكی از این راهها اتفاق میافتد:

تماس جنسی بدون پیشگیری با فرد آلوده به ایدز.
استفاده از سوزن یا سرنگ مشترك با یك فرد آلوده به ویروس ایدز: بررسیهای آزمایشگاهی نشان داده است كه ویروس ایدز در یك سرنگ آلوده میتواند حتی بیشتر از یك ماه زنده بماند، ومعتادان تزریقی به منظور پیشگیری از ایدز هرگز نباید سرنگ، آب و وسایل تهیه مواد مخدر را بطور اشتراكی مصرف نمایند یا اینكه بیشتر از یك بار مصرف كنند. این شامل سوزنها و سرنگهایی میشود كه برای تزریق مواد مخدر و حتی داروهایی مثل استروئیدها به كار میرود. سایر انواع سوزن و سرنگ مثل آنهایی كه برای سوراخ كردن گوش و خالكوبی یا تاتو كردن به كار میرود نیز میتواند سبب انتقال ایدز شود.
انتقال ویروس از مادر به فرزند در حین بارداری، زایمان، یا شیردهی: هر زنی كه باردار است یا قصد بارداری دارد و به هر دلیل مشكوك است كه احتمال آلودگی با ویروس برای وی وجود دارد لازم است قبل از بارداری آزمایش و مشاوره مربوط به ایدز را دریافت كند. اگر آزمایش ایدز خانم بارداری مثبت باشد باید داروهای لازم برای پیشگیری از انتقال ایدز به فرزندش را دریافت كرده و از شیر دادن وی خودداری نماید.
● ویروس ایدز از چه راه هایی منتقل نمیشود؟
انتقال ویروس ایدز از یك فرد به فرد دیگر به آسانی ویروسهای دیگر نمیباشد. این ویروس از راه هوا یا غذا منتقل نمیشود (به عنوان مثال از طریق عطسه یا سرفه كردن). هیچ موردی از انتقال ایدز از طریق تماسهای عادی روزانه یك فرد آلوده با همخانه ای ها، همكاران، خویشاوندان، یا دوستانش كه از ظروف و توالت مشترك استفاده میكنند دیده نشده است. ایدز همچنین از طریق در آغوش گرفتن و بوسیدن منتقل نمیشود. انتقال ایدز از طریق تزریق خون در صورتی كه آن قبلا از نظر آلودگی با ویروس كنترل شده باشد اتفاق نمیافتد. همچنین اهدا خون در یك مركز معتبر باعث آلوده شدن با ویروس ایدز نمیشود. ویروس ایدز در عرق، استفراغ، مدفوع و ادرار وجود دارد ولی تاكنون مواردی از انتقال توسط آنها گزارش نشده است. (بجز دو مورد كه انتقال ویروس از طریق تماس مدفوع با پوست بریده شده اتفاق افتاده است.) مگس، پشه و حشرات دیگر ویروس را منتقل نمیكنند.

● آیا بیماری ایدز علاج قطعی دارد؟
تابحال بیماری ایدز علاج قطعی نداشته است. داروهای جدید اگر چه دربرخی بیماران باعث افزایش طول عمر و بهبود نسبی بیماری آنها میشود مشكلات زیادی را نیز به همراه دارند:
درمانهای موجود در حال حاضر برای بسیاری از بیماران مبتلا به ویروس/ بیماری ایدز كارگر نمیباشد.
داروهای ضدویروس ایدز عوارض زیادی از قبیل آسیبهای قلبی، نارسایی كلیه، وپوكی استخوان دارند. بسیاری (شاید اكثر بیماران) نمیتوانند عوارض درمان درازمدت بسیار مؤثر ضد ویروس را تحمل كنند.
ویروس ایدز دائماً جهش پیدا میكند. حتی آنهایی كه به درمان ضد ویروس بسیار مؤثر پاسخ خوبی میدهند، تقریباً نیمی از آنها بدلیل این كه ویروس به داروهای موجود مقاومت پیدا میكند، در عرض یكی دو سال درمانشان دچار مشكل میشود. در آمریكا در حدود ۱۴% بیماران جدید دچار گونه هایی از ویروس میشوند كه به داروهای موجود از ابتدا مقاوم هستند.
چون رژیمهای درمانی نامطلوب و پیچیده هستند، بسیاری از بیماران گاهاً دُزهایی از درمانشان را فراموش میكنند. درست مصرف نكردن داروهای ضدویروس ایدز طبق برنامه و دُز تعیین شده قبلی میتواند ایجاد گونه های جدید ویروسی مقاوم به دارو را تسریع كند.
حتی هنگامی كه بیماران به درمان ضد ویروسی بسیار مؤثر خوب پاسخ میدهند، این درمان ویروس ایدز را ریشه كن نمیكند. ویروس در حد بسیار كم به تكثیر خود ادامه میدهد و اغلب در مخازن خود در بدن (مثل غدد لنفاوی و مغز) باقی میماند. ۹۵% مبتلایان به ویروس/ بیماری ایدز در كشورهای در حال توسعه زندگی میكنند كه در آنها احتمال دستیابی به داروهای ضد رتروویروس كم است.
در كشور آمریكا بین سالهای ۱۹۹۸-۱۹۹۶ استفاده از رژیم دارویی ضدویروس بسیار مؤثر سبب كاهش تعداد مرگ و میر سالیانه ناشی از ایدز شده بود، اما این روند كاهش به نحو فاحشی كند شده است و در برخی جوامع مرگهای ناشی از ایدز بیشتر شده است.
● تشخیص آلودگی با ویروس ایدز
بلافاصله بعد از آلوده شدن، برخی افراد ممكن است علائمی گذرا شبیه یك سرماخوردگی ساده داشته باشند. حتی ممكن است آلوده شده باشند، اما كاملاً احساس سلامت كنند. تنها راهی كه شخص میتواند از وضعیت خود مطمئن شود انجام آزمایش برای كشف آنتی بادیهای ضدویروس ایدز (پروتئین هایی كه در بدن برای مبارزه برعلیه ویروس ایدز تولید میشوند) میباشد. این آزمایش بر روی نمونه خون فرد مشكوك انجام میشود. اگر در خون شخص آنتی بادیهای ضدویروس ایدز موجود باشد معنای آن این است كه به ویروس ایدز آلوده شده است.

● مواردی كه باید آزمایش ایدز انجام شود:
اگر شخص به هر دلیل احتمال میدهد كه به ویروس ایدز آلوده شده باشد باید هرچه سریعتر مورد آزمایش قرار گیرد، زیرا:
حتی در اولین مراحل بیماری باید گامهای سازمان یافته ای برای حفظ درازمدت سلامتی فرد برداشته شود. بیمار باید به طور منظم به یك متخصص بیماریهای عفونی مراجعه كند تا در وقت مقتضی قبل از بدحال شدن بیمار درمان ضد ویروس ایدز شروع شود. این روش رسیدگی فعالانه در بیماران ایدز سبب میشود بیمار سالهای بیشتری زندگی سالم داشته باشد.

●آیا جداسازی افرادبیمار از افراد سالم ضروری است؟

خیر ، زیرا ویروس ایدز از طریق تماسهای معمولی مانند دست دادن ، درآغوش کشیدن، روبوسی کردن ، عطسه و سرفه ، کار کردن در یک محل ، استفاده از حمام وتوالت مشترک ، استفاده از ظروف ووسایل غذا خوری مشترک، نیش حشرات ، استخر و وسایل نقلیه عمومی منتقل نمی شود.بسیاری از مبتلایان به ایدز نه بدلیل بی بند وباری ، بلکه در اثر ناآگاهی آلوده شده اند.

افراد مبتلا به حمایت و همدلی جامعه نیاز دارند.

آنچه ما را در معرض خطر قرار می دهد رفتار های پر خطر ماست ،نه زندگی در کنار افراد مبتلا.